Trường hè về lý thuyết biểu diễn của các nhóm hữu hạn và p-adic

Ngày 29/8/2016, tại VIASM bắt đầu diễn ra Trường hè về lý thuyết biểu diễn của các nhóm hữu hạn và p-adic. Giảng viên chính của Trường hè là GS. Phạm Hữu Tiệp - Đại học Arizona, Mỹ (giảng các buổi sáng) và GS. Ngô Bảo Châu - Đại học Chicago, Mỹ và VIASM (giảng các buổi chiều). Trường hè sẽ diễn ra đến hết ngày 1/9/2016.

Mục tiêu của Trường hè là cung cấp một số kiến thức cơ bản về lý thuyết biểu diễn. Trường hè phù hợp với nghiên cứu sinh cũng như sinh viên có kiến thức vững về đại số và hình học.

Lý thuyết biểu diễn đóng vai trò trung tâm trong toán học hiện đại, như Gelfand đã từng nói rằng tất cả những gì thuộc toán học đều là lý thuyết biểu diễn (all mathematics is representation theory).

GS Phạm Hữu Tiệp cho biết mục đích của các bài giảng của GS là để giới thiệu một số ý tưởng cơ bản của Lý thuyết Deligne-Lusztig. 

Nhóm đại số và các tương tự hữu hạn của chúng – nhóm hữu hạn kiểu Lie – đóng một vai trò quan trọng trong toán học nói chung và trong lý thuyết nhóm và lý thuyết số nói riêng. Theo Định lý Phân loại Nhóm đơn (classification theorem of finite simple groups – CFSG), đa số các nhóm đơn hữu hạn xuất phát từ nhóm hữu hạn kiểu Lie. Một trong những thành tựu cơ bản nhất trong lĩnh vực này là Lý thuyết Deligne-Lusztig về biểu diễn phức của nhóm hữu hạn kiểu Lie.

CFSG và Lý thuyết Deligne-Lusztig đã giúp giải quyết nhiều vấn đề có ứng dụng quan trọng bên ngoài lý thuyết nhóm, cụ thể là trong lý thuyết số và hình học đại số.

PHTiep.jpg
GS Phạm Hữu Tiệp (Đại học Arizona, Mỹ).

Phần bài giảng của GS Ngô Bảo Châu xoay quanh biểu diễn của nhóm p-adic. Lý thuyết biểu diễn của nhóm rút p-adic hình thành từ những năm 50, trên nền tảng một số ý tưởng cơ bản của Harish-Chandra. Từ đó đến nay lý thuyết đã phát triển mạnh mẽ và đạt đến sự chín muồi. Thông qua chương trình Langlands, nó có những ứng dụng sâu sắc trong lý thuyết số. Mục đích của các bài giảng của GS Châu là giới thiệu những phương pháp nghiên cứu phổ biến nhất của lý thuyết biểu diễn nhóm rút p-adic. 

Ngay trong buổi đầu tiên diễn ra, Trường hè đã thu hút hơn 30 học viên tới tham dự. Viện cũng đã tài trợ một số sinh viên ở xa đến học tại Trường hè.