Hoạt động khoa học

GS. Ngô Bảo Châu: Viện NCCC về Toán sẽ thúc đẩy phong trào học Toán

Sáng nay 17/1, tại hội trường Tạ Quang Bửu (Trường ĐH Bách khoa Hà Nội) đã chính thức tiến hành lễ ra mắt quốc tế Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán. Đây là mốc quan trọng để đánh dấu sự phát triển của nền toán học ở Việt Nam.

Tham dự buổi lễ ra mắt ngoài sự hiện diện của Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân, GS. Ngô Bảo Châu và các GS đầu ngành về Toán học của Việt Nam, các lãnh đạo cơ quan Bộ GD-ĐT và Bộ Khoa học công nghệ…, còn có sự tham gia của các vị khách quý quốc tế là các GS đến từ Mỹ, Ấn Độ, Pháp, Nhật….

Phát biểu tại buổi lễ, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân nhấn mạnh: “Viện nghiên cứu cao cấp về Toán (NCCCT) là một cơ sở nghiên cứu đặc biệt, lần đầu tiên được thành lập tại Việt Nam nhằm thực hiện sứ mạng lịch sử là đẩy mạnh, phát triển tiềm năng, lợi thế tư duy sáng tạo trong nền khoa học cơ bản của Việt Nam”.
 

"Tôi hi vọng trong năm 2012, Viện NCCCT sẽ có bước phát triển mới cao hơn và xa hơn" - Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân phát biểu tại buổi lễ.

Cũng theo Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân, đây là lần đầu tiên trong lịch sử khoa học Việt Nam có một chương trình quốc gia phát triển tài năng về Toán học. Mục tiêu chung là phát triển nền Toán học Việt Nam một cách mạnh mẽ về mọi mặt bao gồm nghiên cứu, ứng dụng, giảng dạy… nhằm góp phần nâng cao số lượng, chất lượng những người làm Toán chuyên nghiệp để Toán học Việt Nam đi vào xu hướng phát triển bền vững và đến năm 2020 sẽ xếp hạng xung quanh vị trí 40 trên thế giới. Bên cạnh đó, đội ngũ Toán học ở trong các trường ĐH ít nhất có 70% giảng viên đạt trình độ Tiến sỹ.
 
“Lần đầu tiên một chương trình Toán học Việt Nam được dành ngân sách 650 tỷ đồng nhưng Chính phủ không hề yêu cầu Viện phải nghiên cứu cái gì. Sử dụng số tiền này như thế nào là quyền của GS Ngô Bảo Châu, của Hội đồng khoa học và các lãnh đạo trong Viện. Chính phủ chỉ có mong muốn là thông qua đây, với quy chế đặc biệt thì Viện sẽ trở thành một trung tâm khoa học xuất sắc của Việt Nam và khu vực, tạo một trường làm việc tốt tương đương như ở các nước phát triển để tiến hành trao đổi học thuật giữa các nhà khoa học trong và ngoài nước” - Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân bày tỏ.

Dưới góc độ nghiên cứu đánh giá về hiện trạng của Toán học Việt Nam, GS Ngô Bảo Châu - Giám đốc khoa học Viện NCCCT cho biết: “Đội ngũ giảng viên Toán trong các trường ĐH đã lớn mạnh nhiều so với những năm trước đây nhưng vẫn chưa đáp ứng được về cả số lượng và chất lượng trong nhu cầu dạy Toán học của đất nước. Tỷ lệ giảng viên Toán ĐH có học vị tiến sỹ còn ở con số rất nhỏ, quan trọng hơn tỷ lệ các giảng viên Toán có công trình nghiên cứu khoa học chất lượng theo một chuẩn quốc tế nào đó còn là một con số vô cùng nhỏ”.

GS Ngô Bảo Châu cũng cho rằng, vừa qua dư luận trong cả nước xôn xao về kết quả không tốt của đội tuyển Olympic Toán quốc tế của Việt Nam nhưng con số mà đáng lo ngại hơn nhiều đó chính là điểm chuẩn đầu vào của môn Toán ở trường đào tạo nền khoa học cơ bản có phần giảm sút. Con số đáng buồn này làm mờ đi phần nào tương lai của Toán học Việt Nam.
 

Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân tặng hoa GS Ngô Bảo Châu - - Giám đốc khoa học Viện NCCCT trong lễ ra mắt.

“Nhiệm vụ cơ bản của Viện NCCCT là hoàn thiện khả năng nghiên cứu và giảng dạy Toán học cao cấp ở các trường ĐH và các Viện nghiên cứu ở Việt Nam. Bên cạnh đó Viện sẽ phối hợp với các chương trình quốc gia phát triển Toán học để duy trì và thúc đẩy phong trào học Toán ở trường phổ thông và ở các trường ĐH thông qua việc bồi dưỡng HS giỏi Toán, nâng cao trình độ các giáo viên Toán ở các trường THPT chuyên” - GS Ngô Bảo Châu nói về định hướng của Viện NCCCT.

GS Châu cũng cho biết thêm, Viện NCCCT hoạt động theo một nguyên tắc khác với các Viện truyền thống ở Việt Nam. Viện sẽ không có, hoặc có rất ít cán bộ nghiên cứu cơ hữu. Hoạt động theo chương trình nghiên cứu và tổ chức các nhóm nghiên cứu có quy mô lớn nhỏ khác nhau. Sự linh hoạt này sẽ cho phép Viện lôi cuốn nhiều nhà nghiên cứu khoa học quốc tế xuất sắc đến Việt Nam.

Được biết, trước buổi lễ ra mắt, ngày 16/1, các nhà toán học hàng đầu thế giới đã có buổi trao đổi với GS Ngô Bảo Châu và lãnh đạo của Viện NCCCT về những kinh nghiệm trong hoạt động với những mô hình tương tự.

Nguyễn Hùng