Ngày 4/10/2020, Ngày hội Toán học mở - Math Open Day (MOD) Cần Thơ đã chính thức diễn ra tại Trường ĐH FPT phân hiệu Cần Thơ. Ngày hội đã thu hút hơn 2000 học sinh, sinh viên, giáo viên, người yêu khoa học nói chung ở khu vực miền Tây tham gia trải nghiệm và tìm hiểu vẻ đẹp của Toán học.
Phát biểu tại Lễ khai mạc, thầy Nguyễn Xuân Phong (Phó Hiệu trưởng Trường ĐH FPT phân hiệu Cần Thơ, Trưởng BTC MOD Cần Thơ 2020) gửi lời chào mừng tới tất cả các đại biểu, và bày tỏ niềm vui khi lần đầu tiên phối hợp với Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán và Sở Giáo dục – Đào tạo Cần Thơ tổ chức Ngày hội Toán học mở năm 2020 tại miền Tây, với hy vọng sẽ cùng tiếp tục cộng tác để tổ chức và nhân rộng các hoạt động quảng bá và phổ biến Toán học trong những năm tới. Sau khi nhắc lại về các nhà sáng lập tập đoàn FPT và duyên nợ với toán học từ ghế nhà trường, Thầy Nguyễn Xuân Phong giới thiệu đôi nét về FPT Cần Thơ, với những đường nét kiến trúc mang đậm màu sắc Toán học. Tiếp đó, PGS. Lê Minh Hà (Giám đốc điều hành Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán) cũng gửi lời cảm ơn tới Tổ chức Giáo dục FPT, Sở Giáo dục – Đào tạo Cần Thơ trong việc tổ chức sự kiện này, sau gần 6 năm tổ chức, đây là lần đầu tiên MOD được đưa về khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Chủ đề của ngày hội toán học mở năm nay là “Toán học ở khắp mọi nơi” (mathematics is everywhere), để nhấn mạnh vai trò của toán học trong đời sống. Toán không phải chỉ là một môn học, một chướng ngại vật trong các kì thi mà rất gần gũi, tự nhiên. Tại đây, Ban Tổ chức cũng đã gửi lời cảm ơn sâu sắc tới các diễn giả, các thành viên và các đơn vị tham gia phối hợp tổ chức, góp phần không thể thiếu trong sự thành công của Ngày hội.
Sự có mặt của Giáo sư Ngô Bảo Châu làm cho toàn bộ hội trường gần 1000 chỗ ngồi chật cứng, nhiều đại biểu đến muộn phải đứng ngoài hành lang. Thông qua bài giảng “Toán học từ cổ điển đến hiện đại”, GS. Ngô Bảo Châu đã giải thích những hiện tượng cơ bản trong tự nhiên qua ngôn ngữ toán học chặt chẽ, với những ví dụ cụ thể, dễ hiểu. Bên cạnh đó, Giáo sư Ngô Bảo Châu truyền đi thông điệp “Ai cũng có thể giỏi Toán nếu có đam mê và phấn đấu hết mình vì đam mê đó”. Bài giảng đã thật sự khơi nguồn cảm hứng và thắp lên tình yêu Toán học đối với những người tham dự. Sau bài giảng, GS. Châu cũng đã dành thời gian để giao lưu và trả lời câu hỏi cho các bạn học sinh, đại biểu tham dự. GS. Ngô Bảo Châu đã nhiều lần bất ngờ trước những câu hỏi đa dạng của các bạn học sinh đến từ THPT FPT Cần Thơ, THCS An Hoà 2 hay THPT chuyên Nguyễn Bỉnh Khiêm. Đối với câu hỏi giữa việc học toán để lấy điểm cao, để vượt qua các kỳ thi và học toán với niềm đam mê đơn thuần, GS. Châu đưa ra quan điểm: “Đối với học sinh, sinh viên hay người đã trưởng thành, chúng ta đều có những cái bắt buộc phải hoàn thành, nhưng không thể vì việc đó mà bỏ hết niềm vui. Các em cần yêu toán thì mới thi toán tốt được, chứ không phải coi việc học toán như là lao động khổ sai”.
Hướng tới người nghe là các giáo viên toán, chuyên viên giáo dục đến từ các Sở GD - ĐT, các trường khu vực ĐBSCL, GS. Ngô Bảo Châu cũng chia sẻ, lớp 6 - 7 là thời điểm đã qua giai đoạn số học bình thường, dần tiếp cận với các khái niệm mới. Và là thời điểm có sự đột biến về mặt tư duy, khái niệm. Với vai trò là người hướng dẫn, thầy cô giáo cần có ý thức giúp học sinh vượt qua những khó khăn.
Là một trong 3 diễn giả chính của chương trình, Giáo sư Đỗ Đức Thái từ Trường ĐH Sư Phạm Hà Nội đã trình bày một bài giảng cực kỳ cuốn hút, được rất nhiều thầy cô giáo quan tâm: “Dạy học phát triển năng lực toán học theo Chương trình môn Toán mới: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn”. Với những vấn đề hết sức thực tế: làm sao để bắt nhịp với chương trình học thế giới, làm thế nào để dạy học hình thành và phát triển năng lực toán học cho học sinh và làm thế nào để ứng dụng toán học vào thực tiễn, quan điểm xây dựng chương trình môn Toán 2018 là gì? Bài giảng của GS. Đỗ Đức Thái cũng như phần hỏi đáp không kém phần bổ ích sau đó đã được nhiều giáo viên tham dự và chú ý theo dõi dù thời gian đã quá trưa.
Chương trình buổi chiều của Ngày hội toán học mở vẫn tiếp tục diễn ra hết sức sôi nổi ở các gian trưng bày và hoạt động trải nghiệm. Tại hội trường lớn, TS. Đỗ Thanh Hà - Phó trưởng Bộ môn Tin học, Khoa Toán - Cơ - Tin học, Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội đã trình bày một bài giảng về Toán ứng dụng với chủ đề rất hấp dẫn “Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong cuộc sống: Hỗ trợ chẩn đoán bệnh qua dữ liệu hình ảnh”. Cách AI giải quyết bài toán này là nhờ việc hỗ trợ bác sĩ xử lý hình ảnh để đưa ra quyết định chính xác hơn. Việc áp dụng AI sẽ giúp nâng cấp chất lượng hình ảnh, giúp ảnh trở nên rõ nét hơn (Xử lý hình ảnh y tế), giúp bác sĩ dễ dàng truy vấn thông tin về sau, tiết kiệm thời gian, chi phí và có khả năng xử lý dữ liệu khối lượng lớn cùng một lúc và có độ chính xác cao (Phân tích ảnh y tế). Ở bước Phân tích ảnh y tế (sử dụng các thuật toán phân tích, các kỹ thuật học máy cơ bản) cũng là lúc chúng ta sử dụng toán học là chủ yếu. AI không phải điều gì quá cao siêu, các thuật toán của AI dựa trên những nền tảng kiến thức toán học cơ bản ở những năm đầu bậc đại học như đại số tuyến tính và các kỹ thuật cơ bản của xác suất, thống kê.
Song song với các hoạt động chuyên môn, “Ngày hội Toán học mở” tại Cần Thơ còn có các hoạt động triển lãm “Những ô cửa Toán học” gồm các mô hình toán học được in bằng máy in 3D, vừa là trực quan toán học vừa như tác phẩm nghệ thuật; trải nghiệm “Trong xứ sở Toán học diệu kỳ”. Các hoạt động thu hút đông đảo các bạn trẻ khi được tự tay sáng tạo ra những sản phẩm của chính mình, cùng nhau tìm hiểu bản chất của rất nhiều các hiện tượng, thông tin thường nhật mà ta vẫn thường coi như là hiển nhiên. Các hoạt động trải nghiệm Toán học được triển khai bởi các đơn vị phối hợp: Học viện Sáng tạo S3, Trường Song ngữ Quốc tế Horizon, Công ty CP Giáo dục Titan, Cao học Giáo dục Toán học và Đoàn Khoa Toán - Tin học - Trường ĐH Khoa học Tự nhiên - ĐHQG TP.HCM, Học viện phát triển tư duy và kỹ năng IEG, UMMISCO-IRD, Vietnam Origami Group, Khoa Toán - Tin - Trường ĐH Sư phạm TP.HCM, FSchool Cần Thơ, Trường ĐH FPT Cần Thơ, Công ty CP Xuất nhập khẩu Bình Tây, Trường THPT Chuyên Lý Tự Trọng - Cần Thơ. Ngoài ra, tại Ngày hội còn có hoạt động trưng bày, giới thiệu sách và sản phẩm giáo dục của các đơn vị xuất bản và phát hành sách.
Thầy Azat Yazgulyyev, đại diện Trường Song ngữ Quốc tế Horizon tham gia phối hợp tại MOD Cần Thơ đã phát biểu: “Nhìn chung, MOD Cần Thơ 2020 đã diễn ra thành công tốt đẹp. Học sinh và người chơi đã rất thích thú khi trải nghiệm các hoạt động. Một số người đã tham gia đến phút cuối để học hỏi, thu thập kiến thức mới và trải nghiệm thêm nhiều hoạt động. Ngày hội Toán học mở thật sự là một hoạt động ý nghĩa nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về Toán học. Người tham dự có thể tích lũy kiến thức khi tham gia các trò chơi và tìm hiểu các ứng dụng của Toán học trong nhiều khía cạnh của cuộc sống. Có rất nhiều hoạt động mà học sinh có thể nhìn và chạm vào khi chơi trò chơi, điều này có thể giúp tăng cường khả năng sáng tạo và kỹ năng tư duy phản biện của các em. Chúng tôi rất cảm ơn sự chuẩn bị và hỗ trợ chu đáo của Ban Tổ chức. Riêng đối với Horizon, từ sáng sớm đến chiều muộn, gian hàng của chúng tôi luôn rất đông người chơi. Tất cả họ đều rất nhiệt tình và hào hứng.”
Một số hình ảnh MOD Cần Thơ 2020:
Thông tin chung:
Ngày hội Toán học mở (Math Open Day - MOD) là một chuỗi các hoạt động mở về Toán được Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán (VIASM) tổ chức thường niên nhằm tạo cơ hội cho đông đảo học sinh, sinh viên, phụ huynh, các nhà Toán học và những nhà giáo dục cùng nhau trải nghiệm và giao lưu văn hóa Toán học. MOD được tổ chức lần đầu tiên tại Hà Nội năm 2015, sau đó được mở rộng ra ở các tỉnh thành trên cả nước.
Năm 2020, dưới sự bảo trợ chuyên môn của Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán, MOD được chuyển giao mô hình tổ chức về các địa phương. Đây cũng là chuỗi hoạt động của VIASM nhằm chào mừng Ngày Toán học Thế giới 14/3 hàng năm (International Mathematics Day - IDM).
Dự kiến, Ngày hội Toán học mở 2020 sẽ tiếp tục được tổ chức tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh trong tháng 11 và tháng 12 năm 2020.
Một số tin bài về MOD Cần Thơ 2020:
https://fpt.edu.vn/tin-tuc/53580/hssv-mien-tay-hao-hung-trai-nghiem-ngay-hoi-toan-hoc-mo-2020
Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán tổng hợp.