Hoạt động khoa học

Trường xuân về Điều khiển các hệ trễ và Mạng máy tính tiên tiến

Trong thời gian từ ngày 17-19/02/2025, Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán (VIASM) phối hợp cùng Trường Đại học Công nghệ Thông tin - Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh đã tổ chức Trường xuân về Điều khiển các hệ trễ và Mạng máy tính tiên tiến tại Thành phố Hồ Chí Minh.

PGS.TS. Lê Minh Hà - Giám đốc điều hành VIASM phát biểu khai mạc Trường xuân

Tham gia Trường xuân có hơn 165 học viên là sinh viên năm cuối đại học, học viên cao học, nghiên cứu sinh, giảng viên và nhà khoa học đến từ các trường đại học trong nước và nước ngoài như Thái Lan, Ấn Độ...
Để chuẩn bị cho sự kiện trên, từ cuối năm 2024 Trường Đại học Công nghệ Thông tin (UIT) - Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh (ĐHQG-HCM) đã triển khai kế hoạch mời hai giáo sư hàng đầu thế giới trong lĩnh vực Toán ứng dụng, Lý thuyết tối ưu và Điều khiển - GS. Emilia Fridman (Tel Aviv University, Israel) và GS. Silviu-Iulian Niculescu (CNRS & L2S-CentraleSupelec, Pháp) - đến thăm và làm việc tại trường vào đầu tháng 02/2025, góp phần thực hiện mục tiêu nâng cao chất lượng đào tạo, thúc đẩy nghiên cứu khoa học và hợp tác quốc tế. Nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho chuyến công tác của các giáo sư, Nhà trường đã hỗ trợ toàn bộ kinh phí vé máy bay khứ hồi, chi phí di chuyển và một số hoạt động liên quan. Sự kiện trên cũng đánh dấu lần thứ hai Nhà trường hợp tác với VIASM tổ chức hoạt động khoa học quốc tế, sau hội thảo "Blockchain Mathematics and Computing" năm 2022, đồng thời góp phần lan tỏa hình ảnh của UIT và ĐHQG-HCM trong việc thu hút, kết nối với các nhà khoa học hàng đầu thế giới.

Trường xuân bao gồm 2 chuyên đề và 6 bài giảng được giảng dạy bởi các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực: GS. Emilia Fridman (Đại học Tel Aviv, Israel) và GS. Silviu-Iulian Niculescu (Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Quốc gia Pháp (CNRS) và L2S-CentraleSupelec, Pháp), Đây đều là các nhà Toán học nổi tiếng trong lĩnh vực điều khiển các hệ trễ và mạng máy tính tiên tiến.

GS. Emilia Fridman, Đại học Tel Aviv, Israel

GS. Emilia Fridman giảng về Nhập môn hệ có trễ thời gian: Giải tích ổn định và điều khiển.

Chuỗi bài giảng nhằm cung cấp cho người học các kiến thức cơ bản cũng như những phát triển gần đây về giải tích ổn định và điều khiển các lớp hệ có trễ thời gian, bao gồm 4 nội dung chính:
- Các mô hình hệ có trễ thời gian, lịch sử, công thức nghiệm và sự ảnh hưởng của trễ thời gian đến tính ổn định hệ thống;
- Bất đẳng thức ma trận tuyến tính và phương pháp phiếm hàm Lyapunov-Krasovskii và phiếm hàm Lyapunov-Krasovskii khảo sát tính ổn định hệ có trễ;
- Điều khiển dựa vào dữ liệu trích mẫu, hệ điều khiển kết nối mạng và điều khiển dựa vào kích hoạt;
- Cuối cùng là điều khiển dựa vào các hệ kết nối mạng cho các hệ đa tác tử.

GS. Silviu-Iulian Niculescu, Trung tâm Nghiên cứu Khoa học quốc gia Pháp (CNRS) và L2S-CentraleSupelec, Pháp

Bài giảng của GS. Silviu-Iulian Niculescu khám phá vai trò của trễ như một tham số điều khiển trong các hệ động lực, bao gồm các tính chất cơ bản của nghiệm phương trình đặc trưng dạng quasipolynomial, bờ phổ (spectral abscissa) và cơ chế ổn định/mất ổn định do trễ gây ra. Bài giảng giới thiệu các phương pháp dựa trên tần số và các cách tiếp cận trực quan để điều khiển hệ thống bằng khối trễ, với ứng dụng vào điều khiển chuỗi bộ tích phân. Phần mở rộng đề cập đến tính chất cắt qua (crossing properties) trong các hệ có trễ đồng bội (commensurate delays) và một số ứng dụng thực tiễn.

Các bài giảng đã được xây dựng rất công phu để các sinh viên năm cuối và học viên cao học có thể tiếp cận dễ dàng nhất với các kiến thức toán học trừu tượng và hiện đại. Các học viên đã có nhiều câu hỏi, thảo luận và trao đổi tích cực với các diễn giả.

Bên cạnh các bài giảng chuyên đề mang tính nhập môn, trong hoạt động Trường xuân còn bao gồm 3 báo cáo của các nhà nghiên cứu trong nước về lĩnh vực này:

TS. Lâm Đức Khải (Trường Đại học Công nghệ Thông tin - Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh) trình bày về nghiên cứu đề xuất ba mô hình mạng nơ-ron sâu (DNN) để khắc phục méo phi tuyến do bộ khuếch đại công suất (PA) trong hệ thống MIMO OFDM, thay thế các mô-đun DSP truyền thống tại bộ thu.

TS. Lê Kim Hùng (Trường Đại học Công nghệ Thông tin - Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh) trình bày về tổng quan về nghiên cứu trong mạng máy tính, đặc biệt là ứng dụng AI trong mạng và IoT. Nội dung bao gồm khái niệm nghiên cứu, ứng dụng AI trong bảo mật và phân tích dữ liệu, thách thức trong thiết kế hệ thống, cùng hướng dẫn cho sinh viên bắt đầu nghiên cứu.

PGS. Nguyễn Lưu Thùy Ngân (Trường Đại học Công nghệ Thông tin - Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh) trình bày về những nghiên cứu mới nhất của Nhóm nghiên cứu UIT-NLP về ứng dụng của công nghệ xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP) trong lĩnh vực tâm lý trị liệu. Một trong những nghiên cứu điển hình được giới thiệu là phát hiện các đoạn văn có dấu hiệu lạm dụng trong văn bản tiếng Việt, qua đó xây dựng bộ dữ liệu chuyên sâu với việc gán nhãn các loại lạm dụng khác nhau như lạm dụng tâm lý, tài chính hay văn hóa.

Trường xuân đã tổ chức thành công và đón nhận được nhiều ý kiến tích cực của các học viên tham gia. Sự kiện cũng là cơ hội để tăng cường giao lưu, hợp tác giữa cộng đồng Toán học Việt Nam và quốc tế, giúp mở rộng cơ hội trao đổi, học tập, làm việc cho các bạn sinh viên.

Một số hình ảnh tiêu biểu tại Trường xuân: